دفلاک:همه چیز درباره قفل دیفرانسیل خودرو

مقدمه

تا به حال فکر کرده‌اید که سیستم قفل دیفرانسیل در خودروها چه نقشی دارد؟ با پیشرفت صنعت خودروسازی و افزایش امکانات پیشرفته، تجربه رانندگی روزبه‌روز بهبود یافته است. یکی از قابلیت‌های مهم و کاربردی، چه در خودروهای قدیمی و چه در مدل‌های مدرن آفرودی، سیستم قفل دیفرانسیل یا همان Diff Lock است.

این سیستم که با نام Locking Differential نیز شناخته می‌شود، برای مسیرهای آفرودی و شرایط سخت، مانند گیر کردن در گل‌ولای یا لغزش روی برف و یخ، ابزاری حیاتی به شمار می‌رود. Diff Lock می‌تواند شما را از موقعیت‌های چالش‌برانگیز نجات دهد و کنترل خودرو را در سخت‌ترین شرایط تضمین کند.

بدون وجود سیستم دیفرانسیل، هنگام تغییر جهت یا پیچیدن، یک چرخ نمی‌تواند به‌درستی حرکت کند و در جای خود می‌لغزد. این مشکل، علاوه بر ایجاد فشار زیاد روی اجزای اکسل و افزایش احتمال خرابی، می‌تواند حرکت خودرو را دشوار کند. در سرعت‌های بالا نیز این نقص ممکن است پایداری خودرو را کاهش داده و خطر واژگونی را برای سرنشینان افزایش دهد.

همچنین بخوانید: معرفی تویوتا فورچونر 2024

دیفرانسیل خودرو چیست؟

برای درک بهتر عملکرد و کاربرد قفل دیفرانسیل، ابتدا باید با مفهوم دیفرانسیل آشنا شویم و بدانیم که این قطعه چه نقشی در حرکت خودرو دارد. حتی اگر در زمینه خودرو تخصصی نداشته باشید، احتمالاً بارها اصطلاح “دیفرانسیل” را شنیده‌اید، مثل این که گفته می‌شود “این خودرو تک‌دیفرانسیل است” یا “دو دیفرانسیل دارد”.

دیفرانسیل (Differential) یکی از نوآورانه‌ترین و مهم‌ترین بخش‌های سیستم حرکتی خودرو است. بسته به نوع خودرو، دیفرانسیل ممکن است در چرخ‌های جلو یا عقب قرار گیرد و مسئول تقسیم نیروی موتور میان چرخ‌ها است.

وظیفه دیفرانسیل این است که گشتاور تولید شده توسط موتور را به چرخ‌ها منتقل کند و آن را به‌طور مساوی یا غیرمساوی بین آن‌ها تقسیم نماید. این مکانیزم به چرخ‌ها این امکان را می‌دهد که به طور مستقل حرکت کنند. برای درک این عملکرد بهتر، می‌توان به فرایند انتقال نیرو در خودرو اشاره کرد: زمانی که خودرو به جلو حرکت می‌کند، نیروی موتور از طریق میل گاردان و گیربکس به دیفرانسیل می‌رسد. دیفرانسیل این نیرو را به چرخ‌ها منتقل کرده و به هر کدام این امکان را می‌دهد که به‌طور جداگانه بچرخند.

اهمیت دیفرانسیل زمانی بیشتر نمایان می‌شود که خودرو در پیچ‌ها یا هنگام تغییر مسیر حرکت می‌کند. در چنین مواقعی، چرخ‌ها باید مسافت‌های مختلفی را طی کنند و تعداد دورهای هر کدام متفاوت خواهد بود. دیفرانسیل با مدیریت این تفاوت‌ها، باعث حفظ تعادل و کنترل خودرو می‌شود و به بهبود تجربه رانندگی کمک می‌کند.

همچنین بخوانید: همه چیز درباره درباره دیفرانسیل در خودرو ها

قفل دیفرانسیل چیست؟

اگر خودرویی فاقد سیستم دیفرانسیل باشد، در زمان‌هایی مانند تغییر جهت یا پیچیدن، یک چرخ نمی‌تواند به درستی حرکت کند و در جای خود می‌لغزد. این وضعیت نه تنها فشار زیادی به اجزای اکسل وارد می‌کند و احتمال آسیب به آن‌ها را افزایش می‌دهد، بلکه مانع از انجام حرکت‌های دقیق، مثل چرخش در شعاع کم، می‌شود. چنین نقصی به‌ویژه در سرعت‌های بالا می‌تواند پایداری خودرو را کاهش داده و خطر واژگونی آن را برای سرنشینان افزایش دهد.

کاربرد دفلاک: راهکاری هوشمند برای چالش‌های جاده‌ای

سیستم دیفرانسیل به‌گونه‌ای طراحی شده است که قدرت موتور را به چرخی منتقل کند که کمترین مقاومت را در مسیر حرکت دارد. این ویژگی در جاده‌های صاف و آسفالته عملکرد بسیار خوبی دارد و به رانندگی روان کمک می‌کند. اما وقتی صحبت از مسیرهای خارج از جاده مانند گل‌ولای، شن یا برف می‌شود، این طراحی می‌تواند مشکل‌ساز شود. در چنین شرایطی، چرخی که کمترین کشش را دارد، شروع به چرخش می‌کند و خودرو را در موقعیت دشواری گیر می‌اندازد.

اینجاست که قفل دیفرانسیل یا همان Diff Lock وارد عمل می‌شود. این سیستم با قفل کردن محور دیفرانسیل، اطمینان می‌دهد که هر دو چرخ به‌صورت همزمان و با سرعت یکسان می‌چرخند، حتی اگر یکی از آن‌ها فاقد کشش کافی باشد. این ویژگی به‌ویژه برای خودروهای آفرودی و شرایط سخت جاده‌ای ضروری است و می‌تواند خودرو را از موانع پیچیده و مسیرهای دشوار عبور دهد.

با وجود پیشرفت‌های فناوری، بسیاری از خودروهای مدرن، به‌خصوص مدل‌های آفرودی، به‌طور پیش‌فرض به این سیستم مجهز هستند. اما خودروهای قدیمی‌تر یا مدل‌های استاندارد ممکن است فاقد این قابلیت باشند. در هر صورت، نگهداری و مراقبت از خودرو، به‌ویژه اگر مالک خودرویی لوکس مانند لکسوس هستید، امری ضروری است. نگهداری منظم، نه‌تنها عمر خودرو را افزایش می‌دهد، بلکه عملکرد آن را در هر شرایطی تضمین می‌کند.

نکته مهم دیگر در نگهداری خودرو، اطمینان از خرید قطعات یدکی اصل است. برخی فروشگاه‌ها ممکن است لوازم یدکی لکسوس یا تویوتا را به‌صورت غیر اصلی عرضه کنند. برای جلوگیری از این مشکل، می‌توانید با نصب یک برنامه بارکدخوان روی تلفن همراه خود، اصالت قطعات را بررسی کنید و از کیفیت آن‌ها مطمئن شوید.

چه زمان باید از دفلاک استفاده کرد؟

قفل دیفرانسیل یا دفلاک، ابزاری کاربردی و حیاتی در شرایط خاص است، اما نباید همیشه از آن استفاده کرد. هنگامی که خودرو در جاده‌های آسفالت یا مسیرهای صاف با کشش مناسب حرکت می‌کند، فعال کردن این سیستم توصیه نمی‌شود، زیرا ممکن است به دیفرانسیل آسیب بزند و عملکرد آن را مختل کند.

دفلاک زمانی بهترین کارایی را دارد که خودرو در مسیرهای ناهموار، لغزنده یا گلی قرار گرفته باشد؛ شرایطی که کشش سطحی مناسب وجود ندارد و حرکت خودرو با چالش مواجه می‌شود. به همین دلیل، این سیستم که به‌عنوان یکی از پرکاربردترین امکانات در خودروهای آفرودی و لوازم یدکی تویوتا شناخته می‌شود، باید تنها در زمان‌های مناسب فعال شود تا از کارایی و سلامت خودرو اطمینان حاصل کنید.

انواع قفل دیفرانسیل

قفل دیفرانسیل اتوماتیک

همان‌طور که از نامش پیداست، این نوع قفل دیفرانسیل بدون نیاز به دخالت راننده و به‌طور خودکار فعال می‌شود. این سیستم با تشخیص شرایط نامناسب، محورها را به‌صورت خودکار قفل می‌کند و به حرکت خودرو در مسیرهای دشوار کمک می‌کند.

قفل‌های دیفرانسیل اتوماتیک به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند.

• دفلاک اتوماتیک آزاد

این نوع قفل دیفرانسیل، که یکی از قطعات مهم در خودروهای لکسوس محسوب می‌شود، به‌طور معمول مانند یک دیفرانسیل باز عمل می‌کند. اما در شرایطی که کشش از دست برود (معمولاً در سرعت‌های زیر 20 مایل در ساعت)، به‌طور خودکار قفل می‌شود. پس از بازگشت شرایط به حالت عادی، این قفل به‌صورت خودکار غیرفعال می‌شود. دفلاک‌های اتوماتیک آزاد اغلب در خودروهایی مانند تویوتا پرادو و دیگر شاسی‌بلندها یافت می‌شوند.

• دفلاک اتوماتیک همیشه درگیر

  این نوع قفل معمولاً در حالت قفل باقی می‌ماند و تنها هنگام چرخش، به‌طور خودکار به حالت باز تغییر می‌کند. اگر شرایط جاده‌ای عادی شود، سیستم دوباره به‌صورت خودکار قفل می‌شود. دفلاک‌های اتوماتیک همیشه درگیر بیشتر در خودروهای آفرود یا مسابقه‌ای استفاده می‌شوند و به‌عنوان یکی از قطعات کاربردی در خودروهای تویوتا شناخته می‌شوند.

این فناوری پیشرفته، عملکرد خودرو را در مسیرهای دشوار بهبود می‌بخشد و رانندگی در شرایط چالش‌برانگیز را ایمن‌تر و مطمئن‌تر می‌کند.

• قفل دیفرانسیل غیراتوماتیک

قفل دیفرانسیل‌های غیراتوماتیک، برای فعال شدن نیاز به دخالت راننده دارند. در این سیستم، راننده با فشردن یک سوئیچ که معمولاً روی داشبورد نصب شده است، مکانیزم قفل را فعال می‌کند. این نوع قفل‌ها، بسته به روش قفل شدن، به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند

1. اهرم و کابل

در برخی خودروها از یک اهرم و کابل برای قفل کردن محورها به یکدیگر استفاده می‌شود.

2. حالت برقی (Eaton ELocker)

این نوع سیستم با فشردن یک دکمه ساده، از مجموعه‌ای الکترومغناطیسی برای قفل کردن محورها استفاده می‌کند.

3. نیوماتیک (قفل هوا)

در این نوع، یک دیافراگم خلاء برای فعال کردن کلاچ به کار گرفته می‌شود تا محورها در حالت قفل قرار بگیرند. قفل‌های نیوماتیک به دلیل وجود کمپرسور هوا و لوله‌کشی خطوط هوایی، نصب پیچیده‌تر و هزینه بیشتری دارند.

کنترل قفل دیفرانسیل غیراتوماتیک به‌طور کامل در اختیار راننده است. بنابراین، پس از عبور از شرایط بحرانی، باید قفل را غیرفعال کنید تا از آسیب احتمالی به سیستم دیفرانسیل جلوگیری شود.

• دیفرانسیل لغزشی محدود (LSD)

دیفرانسیل لغزشی محدود (LSD)، نوعی قفل دیفرانسیل است که مزایای دیفرانسیل باز و قفل‌شده را ترکیب می‌کند و عملکردی هوشمندانه‌تر ارائه می‌دهد. این نوع دیفرانسیل، بسته به روش عملکرد، به دو دسته تقسیم می‌شود:

1. LSD کلاچ مکانیکی

2. LSD چسبناک

به‌طور کلی، این سیستم‌ها با استفاده از یک فنر ویژه، چرخ‌های لغزشی را شناسایی کرده و میزان گشتاور انتقالی به آن‌ها را متناسب با میزان لغزش کاهش می‌دهند. دیفرانسیل‌های لغزشی محدود که به‌عنوان یکی از قطعات کاربردی در خودروهای تویوتا و لکسوس شناخته می‌شوند، کاملاً مکانیکی هستند و بدون نیاز به دخالت راننده، خودرو را از شرایط بحرانی خارج می‌کنند.این نوع فناوری برای رانندگانی که در مسیرهای دشوار تردد می‌کنند، تجربه‌ای روان و قابل اطمینان فراهم می‌آورد.

خودروهای برجسته مجهز به قفل دیفرانسیل

اگر به دنبال خودروهایی هستید که با قفل دیفرانسیل تجهیز شده‌اند و در مسیرهای آفرودی بهترین عملکرد را ارائه می‌دهند، این فهرست به شما کمک می‌کند

• جیپ رنگلر (Jeep Wrangler) نماد واقعی خودروهای آفرودی، که در تمامی مدل‌های خود قفل دیفرانسیل را به‌صورت استاندارد یا آپشن ارائه می‌دهد.
• تویوتا لندکروزر (Toyota Land Cruiser) یک شاسی‌بلند قدرتمند و افسانه‌ای که بسیاری از مدل‌های آن به قفل دیفرانسیل مرکزی و عقب مجهز هستند و برای مسیرهای ناهموار عالی عمل می‌کند.
• نیسان پاترول (Nissan Patrol) شاسی‌بلندی مقاوم و محبوب که به سیستم قفل دیفرانسیل مجهز شده و در مسیرهای سخت، رانندگی را آسان‌تر می‌کند.
• فورد F-150 رپتور (Ford F-150 Raptor) پیکاپی فوق‌العاده قوی و سریع که با قفل دیفرانسیل الکترونیکی، برای رانندگی در مسیرهای چالش‌برانگیز طراحی شده است.
• مرسدس بنز G کلاس (Mercedes-Benz G-Class) خودرویی که لوکس بودن و توانایی‌های آفرودی را با هم ترکیب کرده و در بسیاری از مدل‌های آن، قفل دیفرانسیل برای بهبود عملکرد وجود دارد.
  

  همچنین بخوانید: معرفی تویوتا وایلدلندر 2024 و مقایسه آن با تویوتا راوفور

سخن پایانی

دفلاک با به عبارتی همان قفل دیفرانسیل یکی از ویژگی‌های حیاتی برای خودروهای آفرود است که امکان حرکت در مسیرهای سخت و چالش‌برانگیز را فراهم می‌کند. این سیستم با توزیع متعادل نیرو بین چرخ‌ها، از گیرکردن خودرو جلوگیری کرده و عملکرد بهتری در شرایط ناهموار ارائه می‌دهد. با این حال، باید به درستی و تنها در مواقع ضروری از آن استفاده شود، زیرا استفاده نامناسب می‌تواند به قطعات خودرو آسیب زده و هزینه‌های تعمیر را افزایش دهد. به طور کلی، دفلاک ابزاری کارآمد برای افزایش قابلیت‌های آفرود و ایمنی در شرایط خاص است.

همچنین بخوانید: بررسی مشخصات فنی و قیمت تویوتا لوین هیبرید ۲۰۲۳ و مقایسه با تویوتا کرولا 2023